Chú trọng xử lý bụi trong sản xuất
Trao đổi với phóng viên Tạp chí Tài nguyên và Môi trường, ông Hà Quang Thứ, Phó giám đốc Công ty cho biết: Vấn đề xử lý khí thải, bụi từ quá trình sản xuất được Công ty đặc biệt quan tâm. Mỗi tổ máy của Nhà máy Nhiệt điện Na Dương được bố trí 01 hệ thống lọc bụi tĩnh điện, mỗi bộ được chia làm 3 trường độc lập. Hiệu suất lọc đạt tới 99,99% đảm bảo nồng độ bụi trong khói thải nằm trong tiêu chuẩn cho phép.

Toàn cảnh Nhà máy Nhiệt điện Na Dương - TKV

Hệ thống giám sát khí thải được Công ty lắp đặt đồng bộ cùng dây truyền sản xuất và đi vào hoạt động từ năm 2005. Đầu năm 2018, Công ty đã lắp đặt thêm Hệ thống giám sát khí thải tự động, liên tục truyền dữ liệu về Trung tâm Tài nguyên Môi trường của tỉnh Lạng Sơn. Ngoài ra, Công ty còn lắp đặt màn hình theo dõi các thông số vận hành tại cổng chính của Công ty để công khai các thông số đã được yêu cầu theo quy định của nhà nước.    
 Bên cạnh đó, để giảm nguy cơ về sự cố phát tán bụi ra môi trường từ các bãi thải tro xỉ, Công ty đã phun trộn ẩm tro, xỉ thải, sau đó vận chuyển bẳng xe chuyên dụng đổ thải tại bãi thải xỉ Nà Đươi cách xa khu dân cư và Nhà máy khoảng 2,5 ÷ 3km.

Bãi tro, xỉ thải của Công ty

Dọc tuyến đường từ nhà máy lên bãi thải và toàn bộ mặt bãi hằng ca được phun tưới nước dập bụi bằng xe chuyên dụng của Công ty. Các xe chở tro, xỉ đều được che phủ bạt trước khi tham gia giao thông và rửa lốp trước khi vào nhà máy, ông Thứ cho biết thêm.
Nhiều khó khăn trong xử lý và tiêu thụ tro, xỉ 
Từ khi đi vào hoạt động năm 2005 đến nay, lượng tro, xỉ, thạch cao phát sinh tại Công ty Nhiệt điện Na Dương là trên 4,8 triệu tấn. Tuy nhiên lượng tiêu thụ vẫn còn hạn chế, chỉ khoảng 100 nghìn tấn (2%) lượng phát sinh nên còn tồn tại bãi thải trên 4,7 triệu tấn.

Cơ quan chức năng kiểm tra bãi tro, xỉ thải của Công ty

Thời gian qua, việc xử lý, tiêu thụ tro, xỉ theo chỉ thị 08/CT-TTg ngày 26/3/2021 và Quyết định 452/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ đã được Công ty tích cực triển khai. Hiện tại, Công ty Nhiệt điện Na Dương - TKV đã lập và ban hành đề án xử lý tiêu thụ tro, xỉ, thạch cao. Công ty được Viện Khoa học và Công nghệ cấp giấy chứng nhận tro, xỉ làm vật liệu san lấp và vật liệu xây dựng. Trên cơ sở đề án và giấy chứng nhận hợp chuẩn, Công ty đã tích cực phối hợp với các cơ quan, ban ngành, doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh để định hướng cho việc tiêu thụ tro, xỉ của Nhà máy, ông Thứ cho biết.

Ông Hà Quang Thứ, Phó giám đốc Công ty trao đổi với phóng viên Tạp chí Tài nguyên và Môi trường về những khó khăn trong tiêu thụ tro, xỉ tại Bãi thải của Công ty

Tuy nhiên, vấn đề xử lý và tiêu thụ tro, xỉ của Công ty còn gặp nhiều khó khăn do nằm xa trung tâm và các khu công nghiệp, việc vận chuyển thực hiện các dự án, đề tài xử lý, tiêu thụ tro xỉ gặp nhiều khó khăn. Cơ chế hỗ trợ từ các cơ quan chức năng chưa đáp ứng được kỳ vọng để thúc đẩy các doanh nghiệp trong việc tiêu thụ tro, xỉ của Nhà máy.
Đặc biệt, do đặc thù của than Na Dương có hàm lượng lưu huỳnh cao, lượng vôi dư trong tro, xỉ lớn, thể thích không ổn định. Vì vậy việc nghiên cứu, ứng dụng xử lý, tiêu thụ tro xỉ gặp nhiều khó khăn trong quá trình triển khai, dẫn đến lượng tro, xỉ tích lũy nhiều năm chưa được tiêu thụ chiếm diện tích tương đối lớn.
Ngoài ra phương án dùng tro, xỉ để làm san lấp theo giấy chứng nhận Hợp chuẩn thì lượng tro, xỉ tiêu thụ được rất ít, do trên địa bàn huyện Lộc Bình (tỉnh Lạng Sơn) dự án san lấp không nhiều, khoảng cách vận chuyển cách xa nhà máy.
Cùng với đó, việc hợp chuẩn tro, xỉ làm vật liệu xây dựng, Công ty đã và đang xúc tiến việc phối hợp với các đơn vị trong và ngoài tỉnh để thí nghiệm, thí điểm tro, xỉ ứng dụng làm phụ gia cho vật liệu xây dựng. Tuy nhiên đến thời điểm này chưa có kết quả chính thức, ông Thứ thông tin thêm.
Với những khó khăn vướng mắc trong quá trình triển khai, Công ty xin đề xuất, kiến nghị các Bộ, Ngành liên quan tạo điều kiện để nhà máy tiếp tục tập kết, lưu giữ tro, xỉ tại bãi thải xỉ đã được phê duyệt quy hoạch theo quyết định số 776/QĐ-UBND ngày 28/5/2010 của UBND tỉnh Lạng Sơn, ông Thứ kiến nghị.
Đỗ Hùng