>>>Dương Kinh (Hải Phòng): Luật sư nói gì về việc thu hồi đất tại phường Hòa Nghĩa

>>>Dương Kinh (Hải Phòng): Đi tìm lời giải trong việc thu hồi đất tại phường Hòa Nghĩa

Đó là một trong những nội dung UBND quận Dương Kinh trả lời Tạp chí Tài nguyên và Môi trường liên quan tới việc thu thu hồi đất thực hiện Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường Hải Phong, phường Hòa Nghĩa.

Xin ý kiến hướng dẫn của Sở Tài nguyên và Môi trường

Theo nội dung trả lời Tạp chí, Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường Hải Phong đoạn từ đường 353 đến ngã tư Hải Phong, phường Hòa Nghĩa, quận Dương Kinh được Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng phê duyệt tại Quyết định số 787/QĐ-UBND ngày 28 tháng 3 năm 2023, giao Ủy ban nhân dân quận Dương Kinh làm chủ đầu tư.

Đây là dự án có ý nghĩa rất quan trọng, khi hoàn thành sẽ đảm bảo đồng bộ hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông, phục vụ việc đi lại cho nhân dân phường Hòa nghĩa và vùng lần cận; từng bước hoàn thiện tiêu chí đô thị của phường và quận.

Văn bản UBND quận Dương Kinh trả lời Tạp chí Tài nguyên và Môi trường.

Dự án có tổng chiều dài khoảng 915 mét; chiều rộng nền đường (bao gồm mặt đường và vỉa hè) là 28 mét, liên quan thu hồi đất của 174 tổ chức, hộ gia đình, cá nhân với tổng diện tích là 27.446,7m2.

Trong thời gian qua, Uỷ ban nhân dân quận Dương Kinh đã và đang thực hiện trình tự, thủ tục thu hồi đất đối với 4 tổ chức và 170 hộ gia đình, cá nhân để thực hiện dự án, đảm bảo đầy đủ chế độ, chính sách theo quy định của pháp luật; tập trung tuyên truyền, vận động, thuyết phục các tổ chức, hộ dân có đất thu hồi chấp hành bàn giao đất theo quy định.

Tuy nhiên, còn 22 hộ dân chưa đồng thuận, chưa chấp hành việc di chuyển tài sản và bàn giao đất thực hiện dự án. Thực hiện trình tự, thủ tục thu hồi đất, ngày 16 tháng 12 năm 2024, Uỷ ban 2 nhân dân quận đã ban hành Quyết định về việc cưỡng chế thu hồi đất đối với 22 hộ dân chưa đồng thuận bàn giao đất.

Đến nay, qua quá trình vận động, thuyết phục, đối thoại đã có nhiều hộ dân đồng thuận, tháo dỡ công trình bàn giao đất thực hiện dự án.

Liên quan đến kiến nghị của người sử dụng đất nằm trong chỉ giới thu hồi thực hiện dự án mà có hồ sơ đề nghị hợp thức hóa, UBND quận Dương Kinh cho biết: Qua trình rà soát hồ sơ dự án xây dựng đường Hải Phong có nhiều hồ sơ đề nghị hợp thức hóa, một số trường hợp đã có công trình trên đất, có trường hợp nằm trong quy hoạch mở rộng đường, có hộ phù hợp với quy hoạch đất ở.

Về nguồn gốc đất, quá trình sử dụng đất, theo văn bản của UBND quận Dương Kinh có các trường hợp sau đây: Thứ nhất, hồ sơ đề nghị hợp thức hóa có nguồn gốc đất là đất nông nghiệp được giao theo quyết định 03 của thành phố, sau đó các hộ dân đề nghị và được UBND xã Hòa Nghĩa ký xác nhận đề nghị hợp thức hóa thành đất ở cho hộ dân và có thu tiền.

Thứ 2, hồ sơ đề nghị hợp thức hóa có nguồn gốc đất là nhận chuyển nhượng đất nông nghiệp của hộ dân được giao theo quyết định 03 của thành phố, sau đó người nhận chuyển nhượng đề nghị và được UBND xã Hòa Nghĩa ký xác nhận đề nghị hợp thức hóa thành đất ở cho hộ dân.

Thứ 3, hồ sơ đề nghị hợp thức hóa có nguồn gốc đất nông nghiệp của hộ dân được giao theo quyết định 03 của thành phố, nhưng được UBND xã Hòa Nghĩa ký xác nhận đề nghị hợp thức hóa thành đất ở cho hộ dân dân khác mà không có hồ sơ thể hiện việc hộ ban đầu được giao đất đã trả lại đất cho nhà nước, hoặc được nhà nước thu hồi đất theo quy định để UBND xã có cơ sở đề nghị hợp thức hóa đất trên.

Thứ 4, hồ sơ đề nghị hợp thức hóa có nguồn gốc đất là đất do UBND xã Hòa Nghĩa quản lý (như đất giao thông, mương thủy lợi, đất 5%…) được UBND xã Hòa Nghĩa ký xác nhận đề nghị hợp thức hóa thành đất ở cho hộ dân.

Thứ 5, nhận chuyển nhượng đất có nguồn gốc là đất đề nghị hợp thức hóa (ghi tại phần nguồn gốc của Hợp đồng chuyển nhượng quyền quyền sử dụng đất được UBND xã Hòa Nghĩa xác nhận) nhưng thực tế công dân không cung cấp được hồ sơ đề nghị hợp thức hóa, UBND phường hiện nay cũng không lưu giữ hoặc không 3 có tài liệu xác nhận về việc UBND xã Hòa Nghĩa trước đây đã xác nhận việc đề nghị hợp thức hóa diện tích đất trên.

Vị trí khu đất thực hiện dự án đầu tư xây dựng tuyến đường Hải Phong đoạn từ 353 đến ngã tư Hải Phòng.

UBND quận Dương Kinh cho rằng, các trường hợp hồ sơ trên chủ yếu được lập tại thời điểm trước ngày 01/7/2004 (là thời điểm Luật Đất đai năm 1993 đang có hiệu lực thi hành). Thời điểm lập hồ sơ, thành phần UBND xã tham gia ký biên bản năm 2003 hoặc năm 2004, tên biên bản đề nghị hợp thức hóa khác nhau: Biên bản hợp thức hóa đất ở, Biên bản diện tích đề nghị hợp thức hóa đất ở; Biên bản hiện trạng sử dụng đất được hợp thức hóa làm nhà ở; Biên bản về việc giao quyền sử dụng đất; Đơn xin hợp thức hóa quyền sử dụng đất khu dân cư và danh sách đề nghị xin hợp thức hóa quyền sử dụng đất ở được UBND xã Hòa Nghĩa ký. Phiếu thu tiền do hợp tác xã thu.

Ngoài ra, nhiều trường hợp hồ sơ không ghi số thửa, tờ bản đồ; ghi thiếu số thửa hoặc số tờ bản đồ; thiếu chữ ký của thành phần tham gia trong biên bản, không có chữ ký của người đề nghị hợp thức hóa trong biên bản.

“Một số trường hợp trong nội dung Biên bản đề nghị hợp thức hóa ghi thông tin không thống nhất…”, UBND quận Dương Kinh nhấn mạnh!.

Đối với các trường hợp trên, UBND quận cho rằng còn một số vướng mắc như: Chưa được giao đất hoặc cho phép chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định pháp luật.

Việc tồn tại đồng thời giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp cho hộ dân được cấp, chưa được nhà nước thu hồi giấy chứng nhận mà UBND xã đã có biên bản giao quyền sử dụng đất, hợp thức hóa đất ở hoặc đề nghị hợp thức hóa đất ở cho người khác.

Các thông tin trong hồ sơ không có sự thống nhất, sai lệch về thời gian; thiếu hoặc không có số thửa, tờ bản đồ; không có chữ ký của người đề nghị được hợp thức hóa trong biên bản.

Trong trường hợp phần diện tích đất trong chỉ giới thu hồi mà không đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận theo quy định pháp luật thì không được bồi thường trừ trường hợp đất được giao không đúng thẩm quyền.

Liên quan đến quá trình giải quyết trong công tác giải phóng mặt bằng thực hiện dự án đối với những hồ sơ đề nghị hợp thức hóa đất ở, UBND quận Dương Kinh cho biết: Về xác định nguồn gốc đất đai, UBND phường Hòa nghĩa đang xác định là đất nông nghiệp, đối với phương án bồi thường, UBND quận phê duyệt là đất nông nghiệp; đối với đất đề nghị hợp thức hóa có nguồn gốc là đất mương thủy lợi, không tính toán bồi thường.

Tuy nhiên, đã có rất nhiều hộ dân kiến nghị là đất đề nghị hợp thức hóa phải được xác định là đất giao không đúng thẩm quyền và các hộ dân phải được đền bù là đất giao không đúng thẩm quyền.

Để giải quyết vướng mắc trong công tác bồi thường và giải quyết kiến nghị của công dân, “UBND quận Dương Kinh đã có Báo cáo số 769/BC-UBND ngày 29/10/2024 xin ý kiến hướng dẫn của Sở Tài nguyên và Môi trường, đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn việc xác định nguồn gốc đất, trường hợp như trên có được xem xét thuộc trường hợp đất được giao không đúng thẩm quyền không; Các phiếu thu tiền do hợp tác xã thu với nội dung thu: “Lệ phí đất canh tác sang đất ở” có được coi là giấy tờ người dân đã nộp tiền để được sử dụng đất làm căn cứ đối trừ tiền sử dụng đất trong trường hợp cấp Giấy chứng nhận hoặc đối trừ tiền bồi thường quyền sử dụng trong trường hợp được bồi thường về đất không để thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng thực hiện dự án trên. Sau khi có Văn bản hướng dẫn của Sở Tài nguyên và Môi trường, Ủy ban nhân dân quận Dương Kinh sẽ tiếp tục rà soát, xử lý, điều chỉnh, bổ sung việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy định (nếu có)”, văn bản của UBND quận Dương Kinh nhấn mạnh!.

Đi tìm lời giải cho việc thu hồi đất

Như đã đưa tin trước đó, Tạp chí Tài nguyên và Môi trường nhận được đơn kêu cứu của người dân  phường Hòa Nghĩa, quận Dương Kinh, thành phố Hải Phòng về vệc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ về đất và tài sản gắn liền với đất khi thu hồi thực hiện dự án đầu tư xây dựng tuyến đường Hải Phong đoạn từ 353 đến ngã tư Hải Phòng.

Quan điểm của người dân trong đơn kêu cứu là luôn ủng hộ đường lối, chủ trương của Đảng và pháp luật của Nhà nước không gây khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện dự án của UBND quận Dương Kinh để tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi lại chỉnh trang đô thị tại phường Hòa Nghĩa, quận Dương Kinh.

Tuy nhiên, người dân mong muốn UBND phường Hòa Nghĩa, UBND quận Dương Kinh xem xét lại nguồn gốc đất đai, việc lập và thẩm định phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

Theo người dân, việc xác định nguồn gốc đất và phê duyệt có nhiều khuất tất, cụ thể, người dân đã cung cấp đầy đủ bằng chứng chứng minh về nguồn gốc đất như phiếu thu lệ phí đất canh tác sang đất ở; trích đo diện tích đề nghị hợp thức hóa đất ở; biên bản về việc giao quyền sử dụng đất;.... có xác nhận của chính quyền địa phương và đất không có tranh chấp.

Ngoài ra, người dân còn cho rằng việc thông báo thu hồi đất  lần 1 có nhiều khuất tất vì trên thông báo ghi ngày 05/12/2023 nhưng đến tháng 4/2024 người dân mới nhận được thông báo. Đồng thời, có những buổi đối thoại người dân chưa được ký vào biên bản cuộc họp và không nhận được biên bản sau cuộc họp.

Không chỉ vậy, tại khu đất người dân đang sinh sống và được chính quyền phường Hòa Nghĩa xác nhận là đất nông nghiệp đang có những hộ gia đình được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nhưng có hộ lại không.

Vì vậy, theo người dân việc UBND phường Hòa Nghĩa, UBND quận Dương Kinh xác định nguồn gốc đất, phê duyệt các quyết định phương án đền bù là chưa phù hợp, không đúng theo quy định của pháp luật.

Trước thông tin phản ánh của người dân, trao đổi với phóng viên Tạp chí Tài nguyên và Môi trường ông Phạm Anh Tuấn, Phó Chủ tịch UBND phường Hòa Nghĩa cho biết về nguồn gốc đất là đất nông nghiệp, những căn cứ người dân cung cấp là hồ sơ láo nháo, UBND phường không lưu vì nó là hồ sơ không chính thống nếu hồ sơ chính thống phải được lưu trữ. Còn liên quan đến quá trình lập hồ sơ, văn bản thu hồi đất,… thì phóng viên làm việc với UBND quận.

Với những thông tin UBND quận Dương Kinh cung cấp ở trên, cùng với việc chờ Văn bản hướng dẫn của Sở Tài nguyên và Môi trường. Đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường Hải phòng sớm vào cuộc xác minh nguồn gốc đất của người dân, để việc xác định nguồn gốc đất phù hợp và đúng theo quy định của pháp luật.

Tạp chí Tài nguyên và Môi trường sẽ tiếp tục thông tin.

Ngày 03/01/2025, trả lời Tạp chí Tài nguyên và Môi trường, UBND quận Dương Kinh cho biết: “Để giải quyết vướng mắc trong công tác bồi thường và giải quyết kiến nghị của công dân, UBND quận Dương Kinh đã có Báo cáo số 769/BC-UBND ngày 29/10/2024 xin ý kiến hướng dẫn của Sở Tài nguyên và Môi trường, đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn việc xác định nguồn gốc đất. Sau khi có Văn bản hướng dẫn của Sở Tài nguyên và Môi trường, Ủy ban nhân dân quận Dương Kinh sẽ tiếp tục rà soát, xử lý, điều chỉnh, bổ sung việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy định (nếu có)”.

Tuy nhiên, theo phản ánh của người dân, ngày 16/12/2024 UBND quận Dương Kinh đã ra các quyết định về việc cưỡng chế thu hồi đất đối với các hộ dân tại phường Hòa Nghĩa. Việc đưa ra quyết định về việc cưỡng chế thu hồi đất trong khi chờ hướng dẫn của Sở Tài nguyên và Môi trường Hải Phòng liệu có phù hợp?.

Thanh Phong