Theo số liệu của Công ty TNHH MTV Vũ Phong, năng lượng là dòng máu nuôi sống nền kinh tế. Kinh tế càng phát triển, nhu cầu năng lượng càng cao. Dự báo nhu cầu năng lượng thế giới sẽ tăng hơn 1/3 vào 2035 so với hiện nay, tăng nhiều ở khu vực châu Á, mức tăng ở Trung Quốc, Ấn Độ và Trung Á có thể lên đến 60%.

Hiện nay nguồn năng lượng sử dụng chủ yếu từ than, dầu khí, hạt nhân, còn năng lượng tái tạo chỉ chiếm khoảng 20%. Năng lượng tái tạo còn gọi năng lượng thay thế hay năng lượng sạch, năm 2011, năng lượng tái tạo cung cấp 19% năng lượng tiêu thụ thế giới, trong đó 9,3% là năng lượng sinh khối truyền thống, chủ yếu dùng nấu nướng và sưởi ấm ở các vùng nông thôn các nước đang phát triển, còn lại gồm 4,1% nhiệt lượng từ sinh khối, mặt trời, địa nhiệt và nước nóng, 3,7% thủy điện, 1,1% điện năng từ gió, mặt trời, địa nhiệt và 0,8 % nhiên liệu sinh học.

Chia sẻ với phóng viên đại diện Công ty cổ phần năng lượng tái tạo Helios cho biết: Vai trò quan trọng của năng lượng sạch trong cuộc sống đã và đang phổ biến trên thế giới, nhất là các nước phát triển. Điển hình như ở Đức có những thời điểm các nhà máy điện năng lượng tái tạo phải trả tiền cho người dân sử dụng điện bởi quá dư thừa điện. Và nhu cầu là rất lớn, lợi nhuận khi sử dụng điện năng lượng mặt trời khoảng 20%/năm. Hơn nữa, phát triển năng lượng tái tạo là yếu tố quyết định cho sự thành công của cuộc cách mạng công nghệ 4.0 hiện nay.

Việt Nam có nhiều tiềm năng về điện gió

Sau khi Bộ Công thương ban hành Thông tư 16/2017 (quy định về phát triển dự án và hợp đồng mua bán điện mẫu áp dụng cho các dự án điện mặt trời) đã có rất nhiều dự án solar farm (nhà máy điện năng lượng mặt trời) hoặc rooftop (điện năng lượng mặt trời trên mái nhà) xin được triển khai tại Việt Nam. Các nhà đầu tư đến từ các tập đoàn nước ngoài với quy mô lớn đang rất quan tâm đầu tư vào các dự án điện măt trời và điện gió.

Đặc biệt, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà vừa ký Quyết định số: 500/QĐ-TTg về phê duyệt Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Quy hoạch Điện VIII) ưu tiên phát triển mạnh các nguồn năng lượng tái tạo phục vụ sản xuất điện. Nguồn điện này sẽ đạt tỉ lệ khoảng 30,9 - 39,2% vào năm 2030. Mục tiêu là hướng tới đạt tỉ lệ năng lượng tái tạo 47% theo cam kết về chuyển đổi năng lượng công bằng với Việt Nam (JETP). Định hướng đến năm 2050, tỉ lệ năng lượng tái tạo lên đến 67,5 - 71,5%.

Bên cạnh đó, Việt Nam phấn đấu đến năm 2030 có 50% các tòa nhà công sở và 50% nhà dân sử dụng điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu (phục vụ tiêu thụ tại chỗ, không bán điện vào hệ thống điện quốc gia). Việc định hướng phát triển nguồn năng lượng tái tạo nhằm giúp kiểm soát mức phát thải khí nhà kính từ sản xuất điện đạt khoảng 204-254 triệu tấn năm 2030 và còn khoảng 27-31 triệu tấn vào năm 2050. Kết quả này nhằm hướng tới đạt mức phát thải đỉnh không quá 170 triệu tấn vào năm 2030 với điều kiện các cam kết theo JETP.

Năng lượng sạch là xu hướng tất yếu

Tuy nhiên, ở góc độ người dân còn nhiều rào cản vì nhà nước chưa có nhiều chính sách hỗ trợ phát triển điện năng lượng mặt trời trên mái nhà, đầu tư ban đầu khá cao, chưa có những sản phẩm tài chính hỗ trợ, như mua trả góp,… Chính vì vậy, tại Việt Nam năng lượng sạch mới ở giai đoạn sơ khai, chưa phổ biến.

“Đầu tư vào các sản phẩm dùng năng lượng sạch là xu hướng tất yếu của sự phát triển. Giá thành thiết bị ngày càng rẻ hơn, hiệu suất panel (tấm thu) ngày một cải thiện. Năng lượng sạch sẽ sớm thay thế các dạng năng lượng hoá thạch. Các hệ thống điện năng lượng mặt trời trên mái nhà (rooftop solar) không ảnh hưởng tới kiến trúc, xây dựng. Nó vận hành hoàn toàn tự động, ngoài ra nó còn giúp chống nóng cho mái nhà, giảm khí thải CO2 ra môi trường”, đại diện Công ty cổ phần năng lượng tái tạo Helios chia sẻ thêm.

Kiến trúc sư Vũ Quốc An, Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam cũng cho biết: “Năng lượng sạch rất nhiều ưu việt, nhất là trong điều kiện các tài nguyên phục vụ cho sản xuất năng lượng ngày một cạn kiện và gây ô nhiễm môi trường. Ở các nước phát triển trên thế giới như Đức người ta phát triển rất mạnh về năng lượng mặt trời. Nhưng, ở Việt Nam theo tôi có nhiều điều kiện như, khí hậu, nhất là phía Nam lại chưa phát triển loại hình năng lượng này phổ biến.

Hơn nữa các chung cư, tòa nhà lớn hay các biệt thự có diện tích mái lớn rất phù hợp cho phát triển năng lượng sạch. Không làm ảnh hưởng đến kiến trúc, thiết kế nhưng họ không áp dụng. Một phần là do đầu tư ban đầu lớn và Nhà nước cần có cơ chế chính sách phù hợp để phát triển loại năng lượng này. Đây chính là xu hướng tất yếu của sự phát triển trong tương lai không xa”.

Nhất Nam