Mô hình nuôi tôm ứng dụng công nghệ cao, đòi hỏi vốn đầu tư lớn, nhưng mai lại hiệu quả kinh tế cao

Mạnh dạn bỏ cách nuôi truyền thống, sang ứng dụng công nghệ cao

Xã Hoàng Châu được sáp nhập từ 4 xã của huyện Hoằng Hóa (cũ), là xã có nhiều điều kiện để phát triển nghề nuôi trồng thủy sản (NTTS). Theo đó, hiện Hoằng Châu có hơn 1.000 ha diện tích NTTS, trong đó phần lớn diện tích đã và đang được chuyển từ nuôi quảng canh trên ao nuôi đất, sang nuôi trên ao nổi lót bạt và ứng dụng công nghệ cao vào nuôi trồng.

Ông Lường Văn Trang – Giáp đốc hợp tác xã Hoằng Phong cho biết, hiện HTX có 286 ha nuôi tôm nước lợ với 147 hộ tham gia, mỗi năm cho sản lượng khoảng 300 tấn. Đặc biệt, những hộ nuôi theo công nghệ cao đều đạt hiệu quả kinh tế vượt trội, trung bình 700–800 triệu đồng/ha/năm. Trong đó, có nhiều hộ đạt lợi nhuận lên đến 1 tỷ đồng/ha/năm.

Ông Trương Văn Miên cho biết, mặc dù chi phí đầu tư lớn, nhưng cũng nhanh thu hồi vốn

“Trước đây, bà con chủ yếu nuôi tôm theo cách truyền thống trong ao đất, phụ thuộc rất nhiều vào thiên nhiên, khí hậu, thời tiết, do đó rất khó kiểm soát bệnh tật, dẫn đến lợi nhuận kinh tế không cao. Từ việc một số hộ đi đầu ứng dụng công nghệ cao vào nuôi tôm trong ao nổi, nhà kính mang lại hiệu quả kinh tế cao, đến nay HTX đã có hàng chục hộ mạnh dạn chuyển sang mô hình mới này. Điển hình như mô hình của ông Trương Văn Miên, cho lợi nhuận gần 1 tỷ đồng/ha/năm ”, ông Lường Văn Trang cho biết.

Có mặt tại khu nuôi tôm của ông Trương Văn Miên, trước mắt chúng tôi là một khu nhà kính rộng lớn, xung quanh được bè bờ nổi cao hơn so với mặt đất. Trong khu nhà kính này, ông Miên chia ra làm 5 ao, xung quanh được lót bằng bạt chuyên dụng, hệ thống máy khuối nước, tạo bọt, ô xy đang chạy đều đều trông rất vui mắt.

Hệ thống ao nổi của gia đình ông Trương Văn Miên được đầu tư bàn bản, hiện đại.

Ông Miên cho biết, cũng như nhiều hộ nuôi tôm ở Hoằng Châu, đã hàng chục năm nay gia đình ông chỉ quen với cách nuôi tôm truyền thống là ao đất ngoài trời. Ưu điểm của mô hình này là tiết kiệm chi phí, dễ thi công. Tuy nhiên, nhược điểm thì rất nhiều, do ao ngoài trời, nên chịu tác động trực tiếp từ thời tiết nắng mưa, gió bão… Ngoài ra các mầm bệnh từ đất, không được làm sạch trước khi thả tôm, đã khiến việc kiểm soát bệnh tật gặp rất nhiều khó khăn, tốn kém và hiệu quả kinh tế không cao.

“Lúc đầu tôi làm thử 2 ao nổi, ứng dụng công nghệ cao, thấy hiệu quả, nên tôi mở rộng ra khoảng 1 ha, với 5 ao. Chuyển sang nuôi tôm công nghệ cao, tôi thấy khác hẳn. Quy trình khép kín giúp kiểm soát từ khâu chọn giống, xử lý môi trường nước đến quản lý dịch bệnh. Tôm phát triển khỏe mạnh, ít bị ảnh hưởng bởi thời tiết thất thường”, ông Miên chia sẻ.

Nuôi tôm trong ao nổi, giúp kiểm soát bệnh tật, an toàn với môi trường

Theo ông Miên, mô hình này cho phép nuôi tới 3 vụ/năm, mật độ cao tới 500 con/m2. Đặc biệt, vụ đông có giá bán gấp đôi so với các vụ khác, dao động 280.000-300.000 đồng/kg. Mỗi năm, gia đình ông thu trung bình 10 tấn tôm, trừ chi phí lãi gần 1 tỷ đồng.

Ông Miên kiểm tra ao nuôi thường xuyên, nhằm kịp thời điều chỉnh thông số kỹ thuật, giúp đạt hiệu quả cao nhất

Lợi nhuận, lợi ích kinh tế là thế, nhưng theo ông nhiều hộ muốn chuyển sang ứng dụng mô hình công nghệ cao để nuôi tôm, nhưng do chi phí ban đầu khá cao, nên nhiều hộ thiếu nguồn lực, è dè đầu tư.

“Như mô hình của gia đình tôi, vốn đầu tư ban đầu gần 3 tỷ đồng, với lợi nhuận như hiện nay, sau 3 năm thì cơ bản đã thu hồi vốn. Bài toán kinh tế là thế, nhưng không phải ai cũng dám mạnh dạn thay đổi. Tôi thấy hướng đi này hoàn toàn có cơ sở”, ông Miên tự tin nói.

Chia sẻ về vấn đề này, ông Lường Văn Trang thừa nhận, việc đầu tư công nghệ cao vào nuôi tôm có chi phí khá cao, đây là một trong những trở ngại lớn nhất trong quá trình chuyển đổi từ mô hình truyền thống, sang mô hình ứng dụng công nghệ cao vào nuôi trồng tôm của HTX nói riêng và xã Hoằng Châu nói chung. Tuy nhiên, ông Trang cho rằng, nếu được nhà nước hỗ trợ, tạo điều kiện vay vốn, hoặc các hộ vượt qua được “rào cản” đầu tư, thì đây sẽ là mô hình hiệu quả, hướng đi bền vững cho nghề nuôi tôm.

“Hầu hết các mô hình nuôi tôm thất bại là do không kiểm soát được dịch bênh, tôm chết, yếu, kém phát triển, chất lượng thấp, sản lượng không cao… dẫn đến hiệu quả kinh tế thấp. Nuôi tôm bằng công nghệ cao trong ao nổi, ứng dụng các tiến bộ kỹ thuật trong việc kiểm soát nguồn nước, nguồn thức ăn, xử lý chất thải dư thừa… giúp kiểm soát tốt dịch bệnh, đây là “chìa khóa” mấu chốt giúp mô hình có thành công hay không”, ông Trang cho biết.

Với sản lượng khoảng 10 tấn, với giá khoảng 280.000 - 300.000 đồng/kg, mối năm gia đình ông Miên thu về gần 2 tỷ đồng, trừ chi phí lãi gần 1 tỷ đồng

Cùng quan điểm với ông Lường Văn Trang, bà Nguyễn Thị Lan – Chủ tịch Hội Nông dân xã Hoằng Châu cho rằng, việc chuyển đổi sang mô hình nuôi tôm công nghệ cao là tất yếu, đúng với xu thế. Bởi thời gian tới, các cơ quan chức năng sẽ giám sát rất chặt việc xử lý môi trường trong nuôi trồng và chăn nuôi. Ngoài ra, để sản phẩm đưa được vào các siêu thị lớn, hoặc xuất khẩu cần phải đạt được các chứng nhận về an toàn vệ sinh thực phẩm, đảm bảo môi trường trong chăn nuôi…

“Xã Hoằng Châu, với tiềm năng sẵn có hơn 1.000 ha nuôi trồng thủy sản, trong đó có nhiều diện tích đã chuyển đổi sang mô hình công nghệ cao, hoàn toàn có khả năng xây dựng thương hiệu tôm nuôi trồng trong môi trường công nghệ cao, tạo tiền đề cho việc quy hoạch vùng nuôi và hỗ trợ bà con mở rộng sản xuất trong tương lai”, bà Lan cho biết.

Thời gian tới, số hộ nuôi tôm công nghệ cao trong HTX chắc chắn sẽ tăng lên. HTX đang tích cực kết nối với các nguồn tín dụng để giúp thành viên có cơ hội tiếp cận vốn vay ưu đãi và liên kết với doanh nghiệp để xây dựng chuỗi liên kết sản xuất, thu mua sản phẩm. Đồng thời tổ chức các lớp tập huấn để những hộ nuôi lâu năm hướng dẫn kỹ thuật, hỗ trợ vốn cho hộ mới vào nghề cùng phát triển”, ông Trang cho hay.

Theo bà Nguyễn Thị Lan – Chủ tịch Hội Nông dân xã Hoằng Châu, sau khi sáp nhập 4 xã, xã Hoằng Châu (mới) có tổng diện tích NTTS hơn 1.000 ha. Các mô hình nuôi tôm công nghệ cao, theo chuỗi liên kết đang cho kết quả rất khả quan. Bên cạnh giúp nông dân khắc phục được những bất lợi do biến đổi khí hậu, mô hình này còn tạo ra nhiều việc làm, tăng thu nhập đáng kể cho người dân địa phương, nhất là những lao động có tuổi đời cao, nằm ngoài diện tuyển dụng của các khu công nghiệp.

“Các hộ nuôi tôm công nghệ cao ngoài phát triển kinh tế cho gia đình còn tạo việc làm thường xuyên và thời vụ cho nhiều lao động tại địa phương với mức thu nhập trung bình từ 8 - 12 triệu đồng/tháng. Đây là cơ sở quan trọng để địa phương xây dựng các chính sách hỗ trợ, quy hoạch vùng nuôi, tạo sinh kế bền vững cho người dân”, bà Nguyễn Thị Lan cho biết.

Việt Tùng