Mục tiêu của buổi tập huấn là nâng cao kiến thức và kỹ năng cho bà con nông dân trong việc sản xuất lúa an toàn, hiệu quả và chất lượng cao.

Buổi tập huấn thu hút sự tham gia của hơn 200 học viên, bao gồm lãnh đạo và cán bộ UBND xã Tượng Sơn, Ban cán sự các thôn, các Hợp tác xã và hộ có diện tích sản xuất trong vùng quy hoạch sản xuất lúa theo tiêu chuẩn VietGAP. Ngoài ra, buổi tập huấn còn có sự tham gia của lãnh đạo phòng Tài nguyên và Môi trường, Trung tâm Ứng dụng KHKT và bảo vệ cây trồng, vật nuôi thành phố Hà Tĩnh.

Hơn 200 học viên, bao gồm lãnh đạo và cán bộ tham gia tập huấn (Ảnh: Viết Hải)

Theo đó, VietGAP là bộ tiêu chuẩn về thực hành sản xuất nông nghiệp tốt, đảm bảo sản phẩm nông nghiệp an toàn cho người tiêu dùng và bảo vệ môi trường. Việc áp dụng VietGAP trong sản xuất lúa giúp nâng cao chất lượng và năng suất, đồng thời giảm thiểu rủi ro về an toàn thực phẩm.

Trong bối cảnh sản xuất nông nghiệp đang đối mặt với nhiều thách thức như biến đổi khí hậu, dịch bệnh cây trồng, và yêu cầu ngày càng cao từ thị trường về an toàn thực phẩm, việc áp dụng các tiêu chuẩn canh tác tiên tiến đang trở thành hướng đi tất yếu. Trong đó, VietGAP, bộ tiêu chuẩn thực hành nông nghiệp tốt tại Việt Nam, đã và đang chứng minh hiệu quả rõ rệt trong sản xuất lúa, góp phần nâng cao năng suất, cải thiện chất lượng và đảm bảo an toàn cho cả người tiêu dùng lẫn người sản xuất.

Nhiều năm trước, việc sản xuất lúa tại các địa phương còn mang tính manh mún, phụ thuộc nhiều vào kinh nghiệm truyền thống, sử dụng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật thiếu kiểm soát, dẫn đến hệ lụy về môi trường và sức khỏe. Tuy nhiên, từ khi mô hình canh tác lúa theo tiêu chuẩn VietGAP được triển khai tại nhiều tỉnh thành, điển hình như An Giang, Đồng Tháp, Thái Bình, và Hà Tĩnh, bà con nông dân đã dần thay đổi thói quen sản xuất theo hướng khoa học, an toàn và bền vững hơn.

Đại diện Trung tâm Ứng dụng KHKT và bảo vệ cây trồng, vật nuôi thành phố Hà Tĩnh lên lớp tại buổi tập huấn (Ảnh: Viết Hải)

Theo VietGAP, quy trình sản xuất lúa được kiểm soát nghiêm ngặt từ khâu chọn giống, làm đất, gieo sạ, bón phân, quản lý dịch bệnh cho đến thu hoạch, bảo quản và truy xuất nguồn gốc. Nhờ đó, không chỉ hạn chế rủi ro về tồn dư hóa chất, mà còn giúp tối ưu hóa chi phí sản xuất, giảm thiểu tác động đến môi trường và tăng tính cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường.

Thực tế tại nhiều mô hình trình diễn VietGAP cho thấy, năng suất lúa có thể tăng từ 10–15% so với canh tác truyền thống. Không những vậy, chất lượng hạt gạo sau thu hoạch được nâng lên rõ rệt: sạch, đẹp, ít hạt lép, thơm ngon và có thể đạt tiêu chuẩn xuất khẩu. Đây là yếu tố quan trọng giúp lúa gạo Việt Nam từng bước khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế.

Một hộ nông dân tại xã Tượng Sơn, thành phố Hà Tĩnh chia sẻ: “Trước kia tôi làm lúa theo kinh nghiệm, không tính toán kỹ. Từ ngày tham gia mô hình VietGAP, tôi biết cách sử dụng phân bón đúng liều lượng, ghi chép nhật ký đầy đủ, hiệu quả thấy rõ. Chi phí giảm, năng suất tăng, gạo bán được giá hơn.”

Hơn 200 học viên tham gia tập huấn (Ảnh: Viết Hải)

Một trong những điểm then chốt của VietGAP là minh bạch thông tin sản xuất thông qua nhật ký đồng ruộng và hệ thống truy xuất nguồn gốc. Điều này giúp người tiêu dùng yên tâm hơn khi lựa chọn sản phẩm, đồng thời mở ra cơ hội để nông dân tiếp cận các chuỗi tiêu thụ hiện đại như siêu thị, xuất khẩu, hoặc hợp tác với doanh nghiệp chế biến.

Dù hiệu quả đã được minh chứng, việc nhân rộng mô hình VietGAP trong sản xuất lúa vẫn gặp không ít khó khăn, đặc biệt là ở khâu tiếp cận thông tin, nguồn lực hỗ trợ kỹ thuật và thị trường tiêu thụ. Do đó, cần có sự đồng hành mạnh mẽ hơn từ các cơ quan quản lý, doanh nghiệp và tổ chức khuyến nông để hỗ trợ nông dân cả về kiến thức, tài chính lẫn đầu ra sản phẩm.

Việc áp dụng tiêu chuẩn VietGAP trong sản xuất lúa không chỉ là giải pháp kỹ thuật, mà còn là bước chuyển mình cần thiết của nền nông nghiệp Việt Nam hướng đến bền vững, hiện đại và hội nhập. Nâng cao năng suất, chất lượng và đảm bảo an toàn thực phẩm chính là tiền đề để ngành lúa gạo nước ta vươn ra thế giới với vị thế mới.

Sỹ Tùng - Viết Hải